Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде «Global Asia Model United Nations 2025» атты халықаралық жастар конференциясы өтті
2025 жылғы 28–29 қазан күндері Алматы қаласында, әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде «Global Asia Model United Nations 2025» (GAMUN 2025) халықаралық жастар конференциясы өтуде. Бұл іс-шара Біріккен Ұлттар Ұйымының 80 жылдығына арналып ұйымдастырылған.
Конференция Қазақстанның жетекші жоғары оқу орны – әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің базасында өтуде. Университет білім беру, ғылым және халықаралық ынтымақтастықты дамытудағы елеулі үлесімен танымал. Іс-шара әл-Фараби кітапханасында гибридті форматта – офлайн және онлайн режімдерінде өткізіліп, әлемнің әр түкпірінен келген 150-ден астам делегатты біріктірді.
GAMUN 2025 конференциясы бірегей форматтарды қамтиды: БҰҰ моделі (Model UN), Конгресс моделі және Қазақстан Парламенті моделі. Бұл форматтар Орталық Азияда алғаш рет ұсынылып отыр. Конференцияның мақсаты – жастардың көшбасшылық, аналитикалық және дипломатиялық қабілеттерін дамыту, халықаралық ынтымақтастықты нығайту және жаһандық өзекті мәселелерге шешім табу.
Конференцияның мазмұны Біріккен Ұлттар Ұйымының Тұрақты даму мақсаттарымен (ТДМ) тығыз байланысты:
ТДМ 3: Денсаулық пен амандық;
ТДМ 4: Сапалы білім беру;
ТДМ 5: Гендерлік теңдік;
ТДМ 10: Теңсіздікті азайту;
ТДМ 16: Бейбітшілік, әділет және тиімді институттар.
Екі күн бойы қатысушылар халықаралық ұйымдардың қызметін модельдейтін сегіз тақырыптық комитеттің аясында жаһандық мәселелерді талқылайды:
1. БҰҰ Бас Ассамблеясы (GA) – азаматтық тұрғындарды қорғау және Конго Демократиялық Республикасындағы тұрақтылықты қалпына келтіру.
2. Конгресс моделі – авторлық құқықтарды қорғау және мемлекеттік сатып алуда ашықтықты қамтамасыз ету жөніндегі заңнамалық бастамалар.
3. БҰҰ Адам құқықтары жөніндегі кеңесі (UNHRC) – Палестина мен Израиль арасындағы қақтығыс жағдайында бейбіт тұрғындардың құқықтарын қорғау.
4. Қазақстан Парламенті моделі – академиялық еркіндікті кеңейту, медициналық қызметтердің қолжетімділігін арттыру және мемлекеттік сатып алулардың цифрлық бақылауы.
5. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (WHO) – өмірлік маңызы бар дәрі-дәрмектерге тең қолжетімділікті қамтамасыз ету.
6. Халықаралық сот (ICJ) – Газа қақтығысы аясында геноцид туралы конвенцияны қолдану.
7. UN Women – аборт жасау құқығын мемлекеттік реттеу және әйелдердің денсаулығын қорғау.
8. ЮНЕСКО (UNESCO) – білім беру бағдарламаларын қайта қарау және ұлттық нарративті сақтау.
Конференцияның ашылу рәсімінде ҚХР-дың Алматыдағы Бас консулының міндетін атқарушы Люй И, БҰҰ-ның Қазақстандағы ақпарат бюросының жетекшісі Властимил Самек, сондай-ақ ҚазҰУ жанындағы БҰҰ академиялық ресурстық орталығының директоры Лейла Деловарова; Ханза Насурлаев, Қазақстанның Ақ Жол демократиялық партиясының жастар қанатының төрағасы, және Қазақстанның жастар мен қоғамдық ұйымдарының өкілдері сөз сөйледі.
Спикерлер өз сөздерінде жастардың жаһандық мәселелерді шешуге белсенді қатысуының, дипломатиялық мәдениетті дамытудың және Азия елдері арасындағы өзара түсіністікті нығайтудың маңыздылығын атап өтті.
Global Asia Model United Nations 2025 конференциясы жас көшбасшыларды біріктіретін маңызды халықаралық алаңға айналды. Қатысушылар жаһандық проблемаларды талқылап қана қоймай, тұрақты даму мен жаһандық бейбітшілікті қамтамасыз етуге бағытталған практикалық шешімдер ұсынуда. Жоба жастар арасындағы ынтымақтастықты кеңейтуге, азаматтық белсенділікті арттыруға және дипломатия мен халықаралық әріптестікті дамытуға үлес қосуға дайын жаңа буын көшбасшыларын тәрбиелеуге мүмкіндік береді.
